17. Soorten botverankerde hoortoestellen

Laatst aangepast: 30-04-2012

In dit hoofdstuk worden de verschillende soorten botverankerde hoortoestellen (BCD) van ongeveer de laatste tien jaren behandeld. Naast de analoge toestellen van Cochlear (Baha Compact, Classic en Cordelle) worden ook de digitale toestellen (Baha Divino en Intenso) beschreven, evenals de nieuwste, programmeerbare, digitale toestellen (Baha BP100 en BP110 Power van Cochlear en de Ponto Pro en Pro Power van Oticon Medical).

17.1 De verschillende onderdelen van een BCD

Hieronder staan in de figuren de toestelonderdelen van de analoge en eerste generatie digitale toestellen met een nummer weergegeven. De betekenissen bij deze nummers zijn in de onderstaande tabel terug te vinden [bron: gebruikershandleidingen].

Toestel- onderdeel	Baha Com- pact	Baha Classic	Baha Cor- delle	Baha Divino	Baha Inten- so
Toestel- onderdeel	17.1.1	17.1.2	17.1.3	17.1.4	17.1.5
aan-/uitschakelaar	1	1	7	4	1
volumeregelaar	1	1	7	4	1
geluidssignalen status	n.v.t.	n.v.t.	n.v.t.	n.v.t.	ja
programmaschakelaar(s)	n.v.t.	2	4 ; 6	1	5
microfoon(s)	5	6	8	2	4
batterijdeur of -lade	3	4	11	7	3
koppelingssysteem	6	7	13	5	6
bevestgingspunt veiligheidskoordje	n.v.t.	8	n.v.t.	9	7
aansluiting externe apparatuur	2	3	5	3	2

Het serienummer van een BCD staat op een stickertje op het apparaat gedrukt. Dit nummer moet worden doorgegeven bij bijvoorbeeld de verzekering voor verlies of diefstal van het toestel.

17.1.1 Baha Compact van Cochlear

17.1.2 Baha Classic van Cochlear

17.1.3 Baha Cordelle van Cochlear

De Baha Cordelle van Cochlear bestaat uit twee onderdelen: een aan het implantaat gedragen onderdeel (nummer 1 in de bovenstaande afbeelding) en een met behulp van een clip (nummer 10) op het lichaam gedragen onderdeel (nummer 2). De onderdelen zijn onderling verbonden door een koord (nummer 3).

17.1.4 Baha Divino van Cochlear

17.1.5 Baha Intenso van Cochlear

Hieronder staan in de figuren de toestelonderdelen van de nieuwste generatie (programmeerbare,) digitale toestellen weergegeven. De betekenissen bij deze nummers zijn in de onderstaande tabel terug te vinden [bron: gebruikershandleidingen].

Toestel- onderdeel	Baha BP100	Baha BP110 Power	Ponto (Pro)	Ponto Pro Power
Toestel- onderdeel	17.1.6	17.1.7	17.1.8	17.1.9
aan-/uitschakelaar	1	1	1 ; 6	1 ; 6
volumeregelaar	2	2	2	2
geluidssignalen status	ja	ja	ja	ja
visuele LED-indicatoren status	9	9	n.v.t.	n.v.t.
programmaschakelaar(s)	1	1	1	1
microfoon(s)	4	4	4	4
batterijdeur of -lade	6	6	6	6
koppelingssysteem	7	7	7	7
bevestigingspunt veiligheidskoordje	8	8	8	8
aansluiting externe apparatuur	3	3	3	3
aansluiting voor programmering	??	??	5	5

Merk op dat deze digitale toestellen een aansluiting voor programmering kennen, en de Baha kent naast geluidssignalen bovendien visuele LED-indicatoren die de status van het toestel weergeven.

17.1.6 Baha BP100 van Cochlear

17.1.7 Baha BP110 Power van Cochlear

17.1.8 Ponto en Ponto Pro van Oticon Medical

17.1.9 Ponto Pro Power van Oticon Medical

17.2 Vormgeving van de BCD

In deze paragraaf worden de afmetingen en de beschikbare kleuren van de verschillende types BCD's besproken.

17.2.1 Afmetingen van de BCD

In de onderstaande tabel staan de lengte, breedte en dikte van de BCD's in centimeters gegeven, evenals het gewicht in grammen [bron: datasheets]. Ter vergelijking, een batterij van type 13 weegt ca. 0,8 gr en van het type 675 ca. 1,8 gr.

Grootheid	Baha Compact	Baha Classic	Baha Cordelle	Baha Divino	Baha Intenso
lengte (cm)	3,0	3,4	2,9	2,7	3,4
breedte (cm)	1,7	2,2	2,3	2,0	2,2
dikte (cm)	1,0	1,0	1,0	1,1	1,1
gewicht (gr)	11 incl. batterij	14 incl. batterij	20 incl. batterij	11 incl. batterij	14 incl. batterij

Grootheid	Baha BP100	Baha BP110 Power	Ponto Pro	Ponto Pro Power
lengte (cm)	3,0	3,6	3,4	3,4
breedte (cm)	2,1	2,2	2,1	2,1
dikte (cm)	1,2	1,2	1,1	1,4
gewicht (gr)	14 incl. batterij	19 incl. batterij	13 excl. batterij	17 excl. batterij

Het Ponto-toestel van Oticon Medical is niet rechthoekig, zoals de toestellen van Cochlear. De genoemde afmetingen voor de Ponto zijn zelf opgemeten en zijn over de langste stukken van het toestel gemeten.

Op de bovenstaande foto's is een Ponto van Oticon Medical naast een Baha BP100 van Cochlear afgebeeld. Qua oppervlak is de Ponto iets kleiner, bovendien is deze iets dunner.

17.2.2 Kleur van de BCD

Baha's Compact in verschillende kleuren De BCD's zijn in steeds meer kleuren beschikbaar, afhankelijk van het type. In de onderstaande tabel staan per type de beschikbare kleuren gegeven [bron: datasheets, brochure Ponto-systeem].

De Baha BP100 en Baha BP110 Power zijn zelfs beschikbaar in zes verschillende kleuren. Daarnaast kan bij de Baha BP110 Power uit acht (eventueel afwijkende) kleuren voor de batterijdeur worden gekozen [bron: datasheet].

BCD-type	zwart	bruin	beige	grijs
Compact, Classic	ja	nee	ja	ja
Cordelle	ja	nee	ja	ja
Divino, Intenso	ja	ja	ja	ja
Ponto Pro (Power)	ja	ja	ja	ja

Baha BP100 | beschikbare kleuren Baha BP110 Power | beschikbare kleuren

17.3 Kosten van de BCD

In de onderstaande tabel staan de (op hele euro's afgeronde) verzekerde waarden van de verschillende typen botverankerde hoortoestellen gegeven (inclusief 6% btw, het lage tarief dat geldt voor hulpmiddelen als een hoortoestel) [bron: Entific-nieuwsbrief 2 (2002), 7 (2005), Cochlear en Oticon Medical].

BCD-type	2002	2005	2006	2007	2008	2009	2010	2011	2012
Compact	1943	1993	2459	2459
Classic	1786	1813	2279
Cordelle	2491	2555	3021	3021	3021	3140	3140	3200
Divino			3021	3021	3021	3140	3140	3200
Intenso				3021	3021	3140	3140	3200
BP100						4235	4235	3730
BP110 Power
Ponto Pro						3233	3233	3233
Ponto Pro Power								3350

Hoewel de aanschafwaarde van de Ponto Pro van Oticon Medical in 2010 vergelijkbaar was met die voor de Baha BP100 van Cochlear, volgt uit de bovenstaande tabel dat de verzekerde waarde van de Ponto Pro toen bijna een kwart lager lag, namelijk € 3233. In de verzekerde waarde zit bij de Ponto-toestellen niet de servicegarantie van 5 jaar die er bij de Baha-toestellen wel bij in zit. Deze servicegarantie gaat namelijk in geval van bijvoorbeeld verlies van het verloren toestel over op het nieuwe. Het gevolg is dat je minder verzekeringspremie betaalt voor de verzekering van een Pontro Pro in vergelijking met een Baha BP100.

Op een Engelstalig forum van Yahoo staan af en toe (meestal zelden of niet gebruikte) Baha's of bijbehorende accessoires te koop aangeboden. Voor mensen die geen vergoeding krijgen, is dit wellicht een mogelijkheid om alsnog een Baha aan te schaffen, bijvoorbeeld als vervanging van de vorige. Je moet je aanmelden voor deze groep, maar hieronder een lijstje om een indruk te geven.

Datum	Baha-product	bron	productjaar	prijs
10-03-2009	Baha Intenso (beige)	Yahoo-groep BAHA_PPL	onbekend	$ 2500 (€ exclusief btw?, verzendkosten, douanerechten)
01-05-2007	Baha Divino	Yahoo-groep BAHA_PPL	2006, nauwelijks gebruikt	hoogste bieder
25-10-2006	Baha (type?)	Yahoo-groep BAHA_PPL	2006, vrijwel niet gebruikt	$ 4000 (€ exclusief btw?, verzendkosten, douanerechten)
27-11-2005	Baha Compact	Yahoo-groep BAHA_PPL	2005, vrijwel niet gebruikt	$ 1200 (€ exclusief btw?, verzendkosten, douanerechten)
06-10-2004	Baha Compact	Yahoo-groep BAHA_PPL	2004, nauwelijks gebruikt	$ 1000 (€ exclusief btw?, verzendkosten, douanerechten)
03-11-2007	Richtingsmicrofoons voor Baha Compact (zowel links als rechts)	Yahoo-groep BAHA_PPL	ongebruikt	$ 175 (€ exclusief btw?, verzendkosten, douanerechten)
01-06-2007	Richtingsmicrofoons voor Baha Compact (zowel links als rechts)	BUSK-forum	2004, ongebruikt	$ 200 (€ exclusief btw?, verzendkosten, douanerechten)

17.4 Vastklikken en loskoppelen van Baha

De Baha is voorzien van een klikkoppeling. Bij het vastklikken moet de Baha zo worden vastgehouden dat de klikkoppeling vrij blijft. Verder is het verstandig om ervoor te zorgen dat er rond de opbouw geen haren in de weg zitten. Zie ook de afbeeldingen links.

Vastklikken van een Baha Vervolgens kan de Baha door middel van het voorzichtig onder druk heen en weer bewegen in de opbouw vastgeklikt worden. Op analoge manier kan de Baha weer worden losgekoppeld. Druk het toestel er nooit recht in en trek het er nooit recht uit, want dan kan er te veel kracht op de schroef worden uitgeoefend.

In de onderstaande video wordt uitgelegd hoe de Baha BP100 kan worden vastgeklikt aan het implantaat [bron: Cochlear America].

In de onderstaande video is te zien hoe een meisje dat haar Baha-toestel ontvangt, advies krijgt hoe ze het toestel moet vastkoppelen.

In de onderstaande video wordt uitgelegd hoe de Baha BP100 kan worden afgekoppeld van het implantaat [bron: Cochlear America].

Hoewel het vast- en loskoppelen in het begin nog onwenning zal gaan, krijg je hier vanzelf routine in.

17.5 De aan-/uit- en volumeknoppen

Op de Baha Compact, Divino, Classic en Intenso kan het volume worden geregeld, door aan een wieltje te draaien. Als je deze helemaal naar beneden draait, dan wordt het toestel uitgeschakeld.Op de Baha BP100 en de Ponto (Pro) moet op een knopje worden gedrukt, om het volume te bepalen.

In de onderstaande video wordt uitgelegd hoe de volumeregeling op een Baha BP100 werkt [bron: Cochlear America].

Om de Baha BP100 uit te schakelen moet een aparte knop worden gebruikt. Een Ponto-toestel kan niet worden uitgeschakeld tijdens het dragen! Dit toestel staat pas uitgeschakeld, zodra de batterijlade is geopend (en het toestel dus afgekoppeld is). In de onderstaande video wordt uitgelegd hoe een Baha BP100 kan worden in- of uitgeschakeld [bron: Cochlear America].

17.6 De programmakeuzeschakelaar

De Baha Classic kent een klankkeuzeschakelaar. Daarbij is stand ‘N’ de gebruikelijke stand voor de normale gesprekken. Stand ‘L’ geeft een wat rustiger geluid met minder hoge tonen. Dit is voor situaties met veel lawaai, zoals buiten in het verkeer, op het werk of binnenshuis in de keuken waar veel wordt gerammeld met bestek en servies. Stand ‘E’ kan worden gekozen, als van externe apparatuur gebruik wordt gemaakt. De interne microfoon is dan uitgeschakeld, zodat alleen signalen vanaf de externe apparatuur wordt doorgegeven via de Baha.

De Baha Divino kent een programmakeuzeschakelaar. Met de programmaschakelaar omhoog (stand ‘1’) wordt gebruik gemaakt van de omnidirectionele microfoon. Dit betekent dat de Baha alle geluidssignalen doorgeeft, ongeacht uit welke richting deze komen. Dit progrtamma is geschikt in rustige omgevingen. Met de programmaschakelaar omlaag (stand ‘2’) maakt wordt gebruik gemaakt van een richtinggevoeligige microfoon. Deze microfoon vangt vooral de geluidssignalen van voor op, terwijl deze van achter en van de zijkanten gedempt worden. Dit programma is geschikt voor situaties met veel lawaai, omdat spraak in rumoer hiermee beter is te verstaan. Let wel, achtergrondgeluid wordt gedempt waardoor waarschuwingssignalen of het geluid van een achteropkomend voertuig onderdrukt worden! In programmastand ‘2’ is de elektrische ingang voor externe apparatuur niet geactiveerd. Geluiden van eventueel aangesloten accessoires worden dan gedempt.

Voor de beste prestaties van de richtinggevoelige microfoon dient de Baha Divino verticaal geplaatst te worden met de microfoon aan de onderkant. Het is hier dus belangrijk onderscheid te maken tussen links en rechts. Het etiket op de achterkant van de Baha Divino geeft aan of het een linker of een rechter uitvoering is.

In de onderstaande video's wordt uitgelegd hoe de programmakeuze op een Baha BP100 werkt [bron: Cochlear America].

Richtingsmicrofoon voor Baha Compact De Baha Compact kent geen klank- of programmakeuzeschakelaar, en ook niet een ingebouwde richtingsmicrofoon. Wel kan onder aan de Baha Compact via de DAI-ingang een richtingsmicrofoon worden bevestigd. In de figuur rechts wordt is deze accessoire afgebeeld, die overigens tegen extra kosten moet worden aangeschaft.

Houd er rekening mee dat er een verschil zit tussen een richtingsmicrofoon voor een Baha rechts en links.

17.7 Telefoneren met een botverankerd hoortoestel

Om via een botverankerd hoortoestel te telefoneren, kan de hoorn op de gebruikelijke manier worden vastgehouden, maar dan wel dicht bij de microfooningang van het toestel in plaats van bij de gehoorgang van het oor. Het botverankerde hoortoestel moet hierbij niet aangeraakt worden om piepen (zgn. ‘feedback’) te voorkomen. Voor een eenzijdig dove is dit een bijzonder vreemde ervaring; je kunt letterlijk horen wat er door de telefoon gezegd wordt vanaf de (geheel) dove zijde! In de onderstaande video wordt uitgelegd hoe je met een botverankerd hoortoestel (zonder verdere hulpmiddelen) kunt telefoneren [bron: Cochlear America].